शरद चिराग
(पाहुनाको कलम)
Sharad.chirag@gmail.com
मंगलबजारमा छु। देख्दै छु- पुल्चोकको आकाश शान्त छैन। धूवाँका मुस्लाहरू उडिरहेका छन्। आज चाँडै कालिमाटी पुगिँदैन, सोच्छु। पुल्चोक आइपुग्दा ओभरहेड ब्रिज बूढो भएर उता हरिहरभवनतिर एकटकले हेरिरहेको देख्छु। सडकमा टायर मात्र बलिरहेको हुदैन, इँटाका टुक्राहरू बजारिएका छन्। झडप भैराखेको छ। इन्जिनियरिङ क्याम्पस तनावग्रस्त रहेछ, खोइ किन हो, जनआन्दोलनताकाको सडकको पुनरावृत्ति हुन लागेको आभाष हुन्छ मलाई।
केही दिनअघिको यो टिपोट लेख्न बसेका बेला यतिखेर पनि सडक शान्त छैन। पहिले म रमिते थिएँ सडकमा, अहिले म त्यसको एउटा हिस्सा भएको छु। हिमाल मिडियामा माओवादी ट्रेड युनियनको हिंसात्मक आक्रमणपछि पत्रकारहरू पनि सडकमा आउनुपर्ने बाध्यताको परिणाम।
अरेसो बेनाफिस। उसलाई सम्भिmँदा म मज्जाले कुतकुतिन्छु। यो इरानी केटी मसँग नर्वेमा भेटिएकी थिई। मैले पनि भाग लिएको एउटा क्लोज क्याम्पमा उसको रुम पार्टनर एउटी नेपाली केटी थिई। बिहानीपख बाथरुम जाँदा उसले अरेसोलाई नांगै नुहाइराखेकी देखिछे। नुवाकोट छाडेर काठमाडौं बस्न थालेको केही महिनामात्र भएकी यो केटी अचम्ममा परिछ, लौ यहाँ त केटीहरू पनि नांगै पो नुहाउँदा रहेछन्। कस्ता लाज नभएकाþ भुसको आगोझैं जोक बनेर यो कुरा मकहाँ आइपुग्दा म पनि कम्ती हाँसेको थिइनँ। अरेसोलाई देखेपछि सायद यही कुराले मलाई कुत्कुती लगाउँथ्यो होला।
अन्तिम डिनरमा उही अरेसो मेरो साथमा छे। राजनीतिक शरणका लागि नर्वे छिरेका आफ्ना बाआमाको हात समातेर ऊ यो कुइरे देश आइकी थिई, कलिलो किशोरावस्थामा। रेडक्रस युथकी लिडर भैसकेकी अरेसोको इन्थुजियाज्म र प्रसन्न चित्त हेर्ने हो भने संसारकी सबैभन्दा सुखी यही होली भन्ने भान पर्छ।
नर्वेका आदिवासी सामीहरूको पारम्परिक तर मदिरा निषेधित रात्रिभोजमा उसले कसरी नर्वेमा बसेर आफूले उनीहरूभन्दा भिन्न भएको तीतो अनुभव गरेकी छु भन्ने सुनाइ।
ँयहाँको नयाँ पुस्तामा जातीय भेदभाव छैन, राजनीतिक रूपले पनि उग्रपन्थी विचारधारा त्यति सशक्त छैन तर पनि कहिलेकाहीँ मानिसहरू तिमी त नर्वेजियन होइनौ है भनिदिन्छन्, त्यसपछि म इरान सम्भिmन्छु’ -उसले भनी। नेपालमा कस्तो छ साँच्ची। उसले नेपालबारे उत्तिसारो सुनेकी छैन, सोधी। नेपालमा चाहिँ हामी अमेरिका, नर्वेतिर जन्मिन पाएका भए वा त्यहाँ स्थायी बसोबास गर्न पाएको भए भन्ने ध्याउन्नमा लाग्छौं, मैले यसो भन्दा उसले इरानमा पनि अहिले मानिस कट्टरपन्थी राष्ट्रपति महमुद अहमदिनेजादको शासन झेल्नभन्दा बरु बिदेसिने इच्छा राख्छन् भन्ने सुनाई। उसैका कजनहरू पनि नर्वे आउने तारतम्य मिलाउन खोज्दै रहेछन्। उसले यसो भन्दा यो खिरिलो ज्यानकी केटीले तेहरानको सडकमा यस्तो उम्दा जवानीलाई कसरी बर्ुकाभित्र छोपेर हिँड्थी होली भन्ने झट्ट सम्झें मैले। ँराजनीति हामी सबैले गर्नुपर्छ भन्ने होइन’, अरेसोले -ओस्लो विश्वविद्यालयमा पढेकोले फुर्तीको भाषामा होला) भनी- ँहामी जे चाहन्छौं, त्यो गर्न पाउनुपर्यो नि। हाम्रो इरानमा मोहम्मद खतामी राष्ट्रपति हुँदाताका र अहिलेको तुलनै हुन सक्दैन।’
योहनलाई पनि मैले त्यहीँ भेटेको। २३ वर्षो यो ठिटो ओस्लो विश्वविद्यालयमा मार्स्र्टस पढ्दै छ। नर्वेको हेराल्डभाँगेनमा मैले उसलाई पहिलोपटक भेट्दा नै ऊ झयाम्मियो मसँग। किशोरावस्थाका दुइ वर्षभारतमा बिताएको यो ठिटो यसरी नजिकियो कि मानौं म उसको लामो समय बिछोडिएको साथी हुँ। राजनीतिमा रुचि राख्ने यो ठिटोले नर्वेमा कन्जरभेटिव पार्टी गएको चुनावमा बीस प्रतिशत भोट ल्याएकोमा चिन्ता व्यक्त गरेको थियो। त्यहाँ अब प्रवासी र शरणार्थीहरूलाई हेर्ने नरम दृष्टिकोणमा परिवर्तन आउन सक्ने खतरा उसले देखेको थियो। कट्टरपन्थीहरू विदेशीको बढ्दो आगमनलाई रोक्न कडा अध्यागमन कानुन बनाउने र अवैध रूपमा बसेकालाई तत्काल उनीहरूको देश फर्काउने तथा करको दायरा कम गरेर आफूहरूचाहिँ धेरै सुविधा लिने पक्षमा वकालत गरिरहेका छन्। यसले नर्वेले अहिलेसम्म विश्वमा बनाइरहेको छविलाई धमिल्याउँछ भन्ने उसको ठहर छ। लामो समयदेखि सत्तामा बसेको समाजवादी पार्टीग नजिक उसले युरोप र अमेरिकाले शक्त्तिसन्तुलन मिलाइराख्न मात्रै आर्थिक र वैदेशिक सहयोग प्रदान गर्ने रणनीति त्यागेर विकासकार्यमा निःस्वार्थ सेवा गर्नु उनीहरूको कर्तव्य भएको बतायो।
धन्य हो, उनीहरूको प्रजातन्त्र। उनीहरूको सिकाइ, उनीहरूको बुझाइ।
म यतिखेर सोल्टीमोडमा छु। पुल्चोकतिरको आकाश शान्त देखिन्छ। सडकमा टायरको धूवाँ रंगमङएिको छैन तर बानेश्वर, सिंहदरबारतिरका जुलुसमा मान्छेको चाप घटेको छैन, बढेको छ। म योहनलाई सम्भिन्छु, आमिर खानको नयाँ फिल्म गजिनी हेरेर पक्कै इमेल लेख्नेछ उसले। त्यसपछि अरेसोþ तर खोइ योपालि म कुतकुतिन सक्दिनँ। फेसबुकमा उसको फोटो अपडेट देख्छु, मोरीले कोलम्बियामा जन्मदिन मनाइछे।
