कृष्णपक्ष,इजरायल
यो हिउँद, यी सेताम्य हिउँका ढिस्काहरु, चिसो हावाको स्पर्श... कस्तो गाढा सम्झना, यतिखेर म छातीभरि घर सम्झिरहेछु ।
जुन पोखिएको रात, झिस्मिसेमै यात्रा शुरू हुन्छ । यो यात्रा पैदल यात्रा नभएकोले हिँउ खेल्न जाने जस्तो पटक्कै लागेको छैन । यात्रा बढ्दै जान्छ, सुर्योदय हुनुपूर्व नै हामी पहाड्का थुम्का थुम्की र हरिया पाखा र डाँडाकाँडा देख्न थाल्छौँ ।
लहरै उभिएका सल्लाका बोटहरु, लहरे पिपल अनि ठुला ठुला अंगुरका बगैचाहरु । आफ्नै पाखो पखेरो जस्तो । यस्तो बेला मनभरी नेपालको सम्झना हरित भएर सल्बलाउनु कुनै अस्वाभाविक पनि त होईन नि ।
त्यसो त हिमालै हिमालको मेरो देश यस्ता पहाड र हिमाल कति छ्न कति? मेरो निम्ति यो अनुभव किन यस्तो नौलो ?, त्यति साह्रो रोमान्चक हुनु पर्ने कारण के छ, यो सानो हिउँ खेल्ने यात्रामा ? तर उत्साह र रोमान्चकताले हामी यसरी पुलकित भएका छौं, मानौं हामीले कहिल्यै हिउँ देखेकै छैनौँ, हिमालको चिसो सिरेटो महशुश गरेकै छैनौँ र फुलजस्ता हिउँका थुङाहरु छोएकै छैनौ र कहिल्यै हिउँ खेलेकै छैनौं । यस्तो पनि हो? आफ्नै उत्सुकता र चंचलता ननिको लाग्छ ।
विदेशमा रहँदा मलाई धेरैले सोधेका छ्न, माउन्ट एभेरेष्टको देशको मान्छे तिमी कति हिउँ खेलेका होलाउ, कति हिमाल चढेका होलाउ । छैन भन्न लाज हुने भएकोले सधैं ढात्ने गरेको छु - अलि अलि ।
माउण्ट हेर्मन इजरायलको उत्तरी खण्डमा अवस्थित गोलान क्षेत्रको उचाइमा पर्ने सुन्दर पहाड हो, जहाँ हिउद र वसन्त दुवै रितुहरुमा फुरूरू हिउँका फूलहरू खस्छन - र हिउँले छपक्क ढाकिन्छ यसको शिर । , जसले सिरिया लेबनान र इजरायल तीन वटै देशहरुलाइ स्पर्श गरेको छ । यो हिमाल इजरायल अरब युद्ध पश्चात 1967 देखि इजरायलको नियन्त्रणमा रहि आएको छ ।
हेर्मनको फेदमै पुगेपछि हामीलाई चिसो महशुश हुन थाल्छ, आकाशमा कतै कतै हिउँदे बादलका धमिला धर्काहरु पोतिएका छ्न । यो त्यही ठाउँ हुनुपर्छ जहाँ जिशस र उनका शिश्यहरु गलिल समुद्र देखि यहासम्मको यात्रा यसरी नै हिडेका हुँदा हुन, हेर्मन हिमालको यो काखमा बसेर उनले कति धेरै गाथाहरु सुनाएका थिए होलान् , प्रार्थना गरेका थिए होलान् । नयाँ करार भन्छ उनले धेरै पटक आफ्ना शिश्य सहित हेर्मन आएर प्रार्थ्ना गरेका थिए ।
यतिखेर म आँखाभरि सजाइ रहेछु -पवित्र भुमीको यो पवित्र हेर्मन । यद्यपी यस्कै आँगनमा मध्यपुर्वका ठुला ठुला युद्धहरु भएका छ्न र यस्का श्वेत बर्को भरी रगतका राता कथा लेखिएका छ्न । सिरियाली सैनिकले कुल्चेका बुटका डामहरु छन र इजरायली सैनिकले फेरी धपाएका कथाहरु यसको छातीभित्र कोरिएका छन ।
अङ्गुरका झूत्ताहरु, हरिया चऊर, नांगी ।जती हेरे पनि नअघाउने यस्तो प्रकृतिमोह आफ्नै देशमा हुँदा थियो की थिएन ममा ? अहँ यतिखेर पटक्कै सम्झना हुँदैन ।
माथि माथि यात्राले उचाइ लिदै गएपछी फेरी कथा पढे जस्तो लाग्न थाल्छ - कुनै पौराणिक ईतिहास कुनै ग्रन्थ वा कुनै सुन्दर लेखकको आख्यान जस्तो - जहाँ गाई बाख्रा र भेडाका हुलहरु हुन्छ्न र घोडाका लश्कर ... यो उनीहरुको चरन हो, खेल्ने ठाउँ हो ।
हरियो पातलिदै जान्छ, हेर्मनको सेतो र टाटेपाटे टाउको देखिन्छ - कुहिरोको घुम्टोभित्र बाट चियाउदै गरेको । इजरायलको उत्तरतर्फको प्रसिद्ध पर्यटकीय क्षेत्र हेर्मनका पहाडहरुमा मोतिका दाना जस्तै हिउँका कणहरु देखा पर्न थालेपछि मेरा आँखाहरुमा मेरै घरमाथिको गणेश हिमाल झल्झली हास्न थाल्छ र यो चिसो बतास सँग बगेर म उतै हराउन पुग्छु ।मभित्र पहरामा फुल्ने लाली गुरासको स्मृति छाई रहेछ । यहाँ लाली गुरांस छैन, लाली गुराँस र सुनाखरीको सम्झना गाढा हुदै गएपछि - म त भन्छु यी केवल हिउँले छोपिएका ढिस्काहरु मात्र हुन । यहाँ कुनै अग्लो पहाड पनि छैन हिमाल पनि हैन । हिउँको पहाड त त्यस्तो हुनु पर्छ जो बाह्रैमास हिउँले ढाकिएको होस मेरो देशमा जस्तै अग्ला अग्ला हिमालहरु ..। अटल... चुलिएर आकाश चुमिरहेको ।
मन प्रेमिल भएको छ यसबेला.. ।
गीत सुन्न तस्विर खिच्न र बाहिर छाएको सुन्दरतामा रमाउन मस्त छ प्रेम । अब हाम्रो गाडी माउन्ट हेर्मनको प्रवेशद्धार मै रोकिन्छ गाडीहरु र भ्रमणमा आउने पर्यटकहरुको लश्कर यति लामो छ कि म जनयुद्धका पछिल्ला बर्षहरुमा थानकोटको चेकजाँच र कल्यांग बल्यांग गाडीहरुको लश्कर सम्झन्छु ।
बीच बाटोमै 'प्रकृति' भेट भई ।
"म एकैछिन तिमीसंगै बसेर तस्विर लिन्छु नि हुन्छ ? "
'प्रेम' सोधिरहेछ ।
महिनौं व्यस्तताको साँघुरो जेलमा थुनिएर भर्खर फुक्की भएजस्तो निकै उत्साहित भई रहेको छ उ, लाग्छ अब एकै छिनमा पखेटा फिजाउदै उड्नेछ इजरायलको यो उत्तरी आकाशमा, उल्लासको क्षितिजतिर ..... र नाच्न थाल्नेछ प्रकृतिको हात समाउदै यो हिमाली भेगका गह्रा गह्रामा उन्मुक्त भएर ।
प्रेम अनौठो स्वभावको छ, उ मेरो लेखनीको पहिलो पाठक पनि हो । जब म कुनै खेस्रा कागजमा आफ्ना शव्दहरुलाई काव्यिक आकार दिन्छु या आख्यानका टुक्राटुक्री कोर्न थाल्छु उ त्यसलाई शुरुदेखि पढ्छ । त्यसको नायक आफैलाई ठान्छ । कथामा जस्तै उसलाई छिनमै माया बस्छ र छिनमै उसको बिछोड पनि हुन्छ । कति पटक मैले उसलाई मेरो कथा पढी सकेर आसु पुछ्दै गरेको पनि देखेको छु ।
उसैको संगतले हुनसक्छ मलाइ पनि मेरा अधिकांश रचनाहरु उसकै वरिपरी केन्द्रित भएर घुमिरहे जस्तो लाग्छ । मेरो कल्पनाको क्यानभासमा उ अर्थात प्रेमकै प्रणय प्रसंगका चित्रहरु कतै न कतै कुंदिए झैं लाग्छ ।
हेर्मनको टाउकोलाइ तल पारेर केबलकारबाट माथि माथि उक्लदै गर्दा र हिउँका थुप्राहरुसंग बरालिदा वा हिउँकै छातीमा धीत मरुन्जेल चिप्लेटी खेल्दाका सबै सबै अनुभवहरुमा प्रकृति र उ निकै नजिक भएको मैले महसुस गरें । भनिहालें नि उ अलि छिटो छ, परबाट हेर्दा यस्तो लाग्थ्यो - प्रेम प्रकृतिलाई आफ्नो बाहुपाशमा बाधिरहेको छ र माउन्ट हेर्मनको उचाईबाट तिनै देश सिरिया लेबनान र इजरायलको खुला धर्ति र आकाश नियाली रहेको छ । अनुभूतिको यो उच्चतम बिन्दुमा पुगेर उनीहरु मन र आत्मीयताले एकै आकार भएका छन र हार्दिकताको निस्सीम सगर अविरल चुमिरहेछन ।
उमंग र उत्सुकताले निकै चंचल हुदै गई रहेको प्रेमलाई प्रकृतिले नदेख्ने गरी सुटुक्क सम्झाउछु -
'फेरी तेरो माया बस्यो हैन ? तर तेरो यो भावना दैहिक आकर्षण र आवेग मात्र हो । तलाइ थाहै छ छिटो तेल अभिभ फर्कनु पर्छ नत्र रात पर्छ ।'
उ मौन थियो केही बोलेन ।
हिउँसँगको मिठो सामिप्यता साच्चै लोभलाग्दो हुदो रहेछ, कहिले नछुटु जस्तो लाग्ने ।हिउँले घेरिएको पहाड भएर मस्त बग्ने चिसो हावा मा कावा खादै हिउन्हरुको घर त्यही हिमालमै खेलिरहूँ लाग्ने । त्यसो त हिमालको परिभाषा स्थान अनुसार फरक फरक हुदो रहेछ मुश्किलले ३००० मिटरपनि उचाई नभएको र हिउद सकिने बित्तिकै पग्लिएर नांगै हुने यो होचो पहाड इजरायलको ठूलो हिमाल बनेको छ । हाम्रो देशमा हिउँको स्थायी उपस्थिति नभए सम्म त्यो हिमाल हुदैन र त्यो परिभाषामा पर्न कम्तिमा पनि त्यसको उचाई ५००० मिटरको हाराहारीमा हुनुपर्छ । यद्यपि अहिले यहाँ हिउँ परेको छ मोती जस्तै सुन्दर ... र यो हिमाल भएको छ यतिबेलाको लागि ।र हामी हिउँका पदयात्रीहरु ।
केही समय पछि मैले प्रेमको आवाज सुने उ प्रकृति संग केही भनी रहेको थियो ।
'परदेशी हुँ त के भयो ? हो, यो देश मेरो होइन, यो बाटोघाटो माटो र यी हिउँका ढिस्काहरु मेरा होइनन तर प्रकृति सुन ! यो अनुभूति मेरै हो । मायाको कुनै देश, जात र धर्म हुदैन, म यो हिउँलाइ साक्षी राखेर तिम्रो मायाको कसम खान्छु संसारमा कस्ता कस्ता असमानताका पर्खालहरु भत्किएका उदाहरण छन, म त्यस्तै अमर प्रेम गर्न चाहन्छु तिमीलाई , मेरो छातीभित्र सम्झनाको विशाल आकाशमा म तिमीलाई जुन जस्तै सजाउन चाहन्छु । '
फर्कने बेला सम्म पनि प्रेम मसंग थिएन, उ मबाट फुत्किएर स्वतन्त्र भए झैं प्रकृतिसंगै हराई रह्यो .. हिउँका तहहरुमा धर्ति पुरिएझैँ उ प्रकृतिको आँचलमा लुकी रह्यो धेरैबेर ....।
घर फर्कंदा मसंग स्मृतिका ताजा डोबहरू थिए, छायाहरु थिए र भर्खर खिचेका तस्वीरहरू । पृष्ठभूमिमा हेर्मनका अग्ला अग्ला पर्खालहरु टाँगेर तस्विरमा प्रकृति उस्तै मुस्काई रहेकी थिई, भ्यालेन्टाइन डेका लागि फ़क्रिएकी गुलाब जस्ती । यता प्रकृतिलाई केवल मिठा सम्झनाहरूमा बोकेर बिचरो मेरो 'प्रेम' फेरी मेरै छातीभित्र कैद हुन फर्किई सकेको थियो ।
